
Lider Kryzysu - Robert Brylewski
Ireneusz Wereński
Kryzys – jeden z pierwszych polskich zespół punkrockowych działający w latach 1979-1981 oraz w roku 2006. Zespół reaktywował się w 2008 roku i działa do dzisiaj. W swoim dorobku Kryzys ma utworu punk rockowe, post punkowe, utwory mocno zbliżone do nowej fali oraz reggae. Kryzys wraz z grupami Deadlock i Tilt jest zaliczana do polskich pionierów punk rocka i nowej fali [1].
Historia[]
Początki kapeli sięgają 1978 roku, kiedy w Warszawie powstał zespół The Boors założony przez wokalistę i gitarzystę Roberta Brylewskiego, gitarzystę Piotra "Mrówę" Mrowińskiego, basistę Marka Iwańczuka oraz perkusistę Kamila Storra. Do grupy trafił także saksofonista Tomasz "Man" Świtalski. W 1979 zespół zmienił nazwę na Kryzys. 13 stycznia 1980 na koncercie w klubie „Od Nowa” w Toruniu Storra zastąpił Maciej "Magura" Góralski. Góralski po raz pierwszy spotkał się z Brylewskim jeszcze w 1978 na giełdzie płyt[2]. W 1980 muzycy wzięli udział w "I Ogólnopolskim Przeglądzie Nowej Fali" w Kołobrzegu, a później zagrali dwie trasy: po Śląsku (jedenastokoncertowa) i po Pomorzu (dziewięć koncertów). Podczas koncertów doszło do zmiany basisty. Na miejsce Iwańczuka trafił Ireneusz Wereński, który uczestniczył w nagraniach grupy w Toruniu. Do nagrań dołączył także Mirosław "Szymon" Szatkowski (ex-Deadlock) jako wokalista.
Wiosną 1981 we Francji ukazał się album Kryzys. Longplay został wydany bez zgody zespoły. Na płycie znalazły się nagrania dokonane w klubie „Amplitron” (jeszcze bez Wereńskiego; w nagraniach gościnnie wzięli udział grająca na klawiszach Małgosia Pyza z Tilt oraz basista Dariusz "Magik" Katuszewski z Ataku). Zespół za bootleg otrzymał niewielką zapłatę i parę płyt [3]. Równocześnie na rynku pojawiła się piracka kaseta Król much z repertuarem z francuskiej płyty. Latem 1981 Kryzys wystąpił na festiwalu w Opolu oraz na sopockim Pop Session. Na skutek problemów personalnych, jesienią Kryzys rozpadł. Brylewski z Wereńskim rozpoczęli współpracę z Tomaszem Lipińskim tworząc zespół Brygada Kryzys.
W 1985 na poltonowskiej kompilacji różnych wykonawców punkrockowych pt. Fala znalazła się piosenka „Mam dość”.
W 1994 nakładek wytwórni Gold Rock ukazał się album 78-81, na którym pojawiły się najważniejsze utwory Kryzysu. Ze względu na działanie zespołu w podziemiu, płytę wykonano nieprofesjonalnie, a sami muzycy popełniali błędy podczas grania [1].
W latach 2003-2006 ukazały się dwa tribute albumy Dolina Lalek: Tribute to Kryzys vol. 1 oraz Dolina Lalek: Tribute to Kryzys vol. 2 na których piosenki Kryzysu w swoich wersjach przedstawiły grupy m.in. tj. Dezerter, Pidżama Porno, T.Love czy Farben Lehre. W wyniku prac doszło do chwilowej reaktywacji zespołu. Jedyny koncert z tej okazji Kryzys zagrał w warszawskim klubie „CDQ” w oryginalnym składzie 15 marca 2006.
W 2008 roku doszło do kolejnej reaktywacji Kryzysu. Latem 2008 zespół zagrał koncert podczas festiwalu w Jarocinie. W 2009 roku do zespołu dołączyli: basistka Martyna Załoga oraz gitarzysta Andrzej "LAL" Kasprzyk. W maju 2010 ukazał się album Kryzys komunizmu.
Ciekawostki[]
- Swego czasu istniała rywalizacja Kryzysu i Tiltu (przez samych muzyków obu zespołów traktowana jako żart). Magura został zapamiętany jako osoba, która w skórzanej kurtce na koncertach Tiltu krzyczała: Tilt do domu! Dawac tu Kryzys![4].
Muzycy[]
- Robert Brylewski – wokal, gitara (1979–1981; 2006; od 2008)
- Piotr "Mrówa" Mrowiński – gitara (1979–1981; 2006; 2008)
- Marek Iwańczuk – gitara basowa (1979–1980; 2006; 2008)
- Kamil Stoor – perkusja (1979)
- Maciej "Magura" Góralski – perkusja (1980–1981; 2006; od 2008)
- Tomasz "Man" Świtalski – saksofon (1979–1981; 2006; 2008)
- Mirek "Szymon" Szatkowski – wokal (1980–1981)
- Ireneusz Wereński – gitara basowa (1980–1981)
- Aleksander Korecki – saksofon (od 2008)
- Martyna Załoga – gitara basowa (od 2008)
- Andrzej "LAL" Kasprzyk – gitara, instrumenty klawiszowe (od 2008)
Współpracownicy[]
- Dariusz "Magik" Katuszewski – gitara basowa (1980), gitara (2006)
- Małgosia "Pyza" – pianino (1980)
Dyskografia[]
Albumy[]
- Kryzys (1981; płyta niezaliczana do oficjalnej dyskografii)
- Król much (1981; płyta niezaliczana do oficjalnej dyskografii)
- 78-81 (1994)
- Kryzys komunizmu (2010)
Kompilacje różnych wykonawców[]
- Fala (1985) – utwór: "Mam dość"
Różni wykonawcy: Tribute to Kryzys[]
- Dolina Lalek: Tribute to Kryzys vol. 1 (2003)
- Dolina Lalek: Tribute to Kryzys vol. 2 (2006)
Przypisy